De WEGAM-verzekering.

De werkgever is wettelijk (eind)verantwoordelijk voor de omstandigheden waaronder en waarin een werknemer (maar ook bijvoorbeeld een uitzendkracht, vrijwilliger of stagiair) zijn werk moet doen. Het maakt hierbij niet uit of dat werk op het eigen bedrijf of op locatie plaatsvindt. De werkgever is (eind)verantwoordelijk en eventueel ook aansprakelijk te stellen mocht het onverhoopt verkeerd gaan.

De werkgever moet daarom onder andere toezien op het verstrekken van en het ook daadwerkelijk gebruiken van de noodzakelijke veiligheidsmiddelen waaronder veiligheidskleding, veiligheidsschoenen, veiligheidsbril en helmen. Ook het geven van instructies en voorschriften; het controleren van en het eventueel bij misstanden sanctioneren van de (niet) naleving van de veiligheidsinstructies en arbeidsomstandighedenvoorschriften is een werkgeversverantwoordelijkheid. Via een RI&E kan de werkgever beter inzicht krijgen in de (onder andere risicovolle) werkomstandigheden en dient de werkgever zijn beleid daarop af te stemmen al dan niet in samenwerking/overleg met de deskundigen van de Arbodienst.

Echter, alle goed bedoelde preventiemaatregelen en acties ten spijt kan het wel eens een keer verkeerd gaan.

In januari 2001 werd werkgevend Nederland in deze "wakker geschud" door een Hoge Raad uitspraak (ECLI:NL:HR:2001:AA9434, voorheen LJN: AA9434) over een verkeersongeval met een bedrijfsbusje (voor montagewerk op locatie) waarbij de chauffeur van het busje schade had geleden. Het ongeval vond tijdens werktijd plaats en de chauffeur bleek letselschade te blijven lijden ondanks uitkeringen van de WA-verzekering*. De Hoge Raad oordeelde dat de niet-op-de-normale-verzekering-verhaalbare-schade van de bestuurder toch de werkgever aan te rekenen waren. Had de werkgever maar een behoorlijke alles afdekkende verzekering moeten afsluiten.

In reactie op de uitspraak van de Hoge Raad is toen de zogenoemde WEGAM-(werkgeversaansprakelijkheid-bij-gebruik-van-motorvoertuigen-)verzekering/polis in het leven geroepen. Een verzekering die dus zinvol zou zijn voor de werkgever om af te sluiten als de werknemers voor de werkgever ook "de weg op gaan". Overkomt de werknemer als bestuurder of als bijrijder in een auto of ander motorvoertuig iets tijdens de uitoefening van het reizen voor het werk dan kan een uitkering volgen op grond van de WEGAM-verzekering (werkgeversaansprakelijkheid bij gebruik van motorrijtuigen) die niet door de normale bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering of WA-verzekering wordt gedekt.

Voor de helderheid in deze: het ging hier duidelijk om een ongeval tijdens werkgerelateerd vervoer. Woon-werk-verkeer valt niet onder het werkgeversrisico en niet onder de WEGAM-verzekering.

En let wel, het ging in 2001 in de Hoge Raad-uitspraak om een kwestie waarbij gemotoriseerd vervoer en de werkgeversaansprakelijkheid daarbij aan de orde gesteld werd. Vandaar ook de letter ”M” in de naam WEGAM: Motorvoertuigen.

Hoe men met voetgangers- en fietsongevallen tijdens "werktijd" om zou moeten gaan was nog niet uitgesproken maar zeker was wel dat deze werkgeversaansprakelijkheid niet onder de dekking van de in het leven geroepen WEGAM-verzekering zou vallen.

Eind 2008 heeft de Hoge Raad echter de gewenste helderheid gegeven in een uitspraak in een fietsgerelateerd ongeval (ECLI:NL:HR:2008:BD3129, voorheen LJN: BD3129). Hierbij ging het voor de goede orde om een werkgerelateerd fietsongeval van een thuiszorgmedewerker, dus niet om puur privé of puur woon-werk-fietsverkeer.

Ook in deze situatie heeft de Hoge Raad geoordeeld dat de werkgever voor werknemersschades aansprakelijk te stellen is en dat ook in deze situaties de werkgever eigenlijk verplicht is om na te denken over een goede verzekering. Als een normale bedrijfsverzekering de schade van een werkende voetganger of een fietser, dus van de niet-gemotoriseerde werknemer, niet (geheel) afdekt, dan moet de werkgever een andere of aanvullende verzekering in overweging nemen.

Omdat de toen bestaande WEGAM-verzekering alleen voor "gemotoriseerde werknemers" van kracht was heeft men naar aanleiding van deze rechterlijke visie de oplossing gevonden voor het nieuwe werkgeversaansprakelijkheidsprobleem door de WEGAM-verzekering uit te kunnen breiden met een dekking van de ongemotoriseerde verkeersdeelnemer/werknemer die tijdens werkgerelateerd transport/vervoer iets overkomt.

Kortom: moeten werknemers voor de zaak gemotoriseerd reizen dan is het dus gelet op de rechtspraak zaak om te bekijken of een WEGAM-verzekering wenselijk is om aansprakelijkheid te verzekeren, en of het wenselijk is om ook nog een uitbreiding op deze verzekering te realiseren als de werkgever in de praktijk ook te maken heeft met werknemers die zich te voet of te fiets of anderszins niet-gemotoriseerd voor de werkgever in het verkeer begeven. Alhoewel niet verplicht voor eenzijdige werknemer-te-voet ongevallen (denk aan de postbode die over een gladde weg uitglijdt), is het zinvol en raadzaam om ook voor dit soort werknemersongevallen een verzekering af te sluiten.

* P.S. Zorg indien van toepassing naast de wettelijk verplichte WA-verzekering ook voor een goede inzittendenverzekering (Schade Verzekering Inzittenden) en check ook dat anderen dan de echt eigen werknemers, denk aan uitzendkrachten, vrijwilligers en stagiairs, onder de dekking van de verzekeringen vallen.

Steunpunt Arbeidszaken 

Steunpunt Arbeidszaken kan u aangaande dit onderwerp bijstaan. Te denken valt aan bijvoorbeeld:

• Een specifieke vraag over werkgeversaansprakelijkheid;
• Een specifieke vraag over uw risicovolle situaties;
• De verstrekking van de wetsartikelen of bepaalde rechterlijke uitspraken.

Ik hoor graag van u.